Om beter zicht te krijgen op de ervaringen met het aanvragen van subsidie werd een enquête gehouden onder de achterban van PGOsupport, Ieder(in), Patiëntenfederatie Nederland en MIND. Zo’n 75 organisaties reageerden.
De algemene conclusie is dat er bij veel patiënten- en gehandicaptenorganisaties onzekerheid is over hun voortbestaan. Het zijn meest kleine organisaties, afhankelijk van veel vrijwillige inzet, die niet goed uit de voeten kunnen met deze te gecompliceerde subsidieregelingen. Continuïteit, stabiliteit en duurzaamheid zijn dan van groot belang. Het opknippen van de subsidies in een jaarlijkse ronde (DUS-1/VWS) of projectrondes (ZonMw) draagt daar zeker niet aan bij.
Te veel tijd, onduidelijke beoordeling
Bijna de helft van de mensen is niet positief over de procedure rond de DUS-I aanvraag en een kwart is niet tevreden over de ZonMw-aanvraag. De ZonMw-procedure werd als te ingewikkeld ervaren. De aanvraagprocedure kost veel te veel tijd.
Ook vonden de aanvragers dat de beoordelingscriteria niet helder zijn. De indruk bestaat dat criteria om in aanmerking te komen voor de subsidie gaandeweg de rit werden aangescherpt of aangepast. Enkele organisaties kregen – na afwijzing – plotseling een tweede kans, zonder duidelijke uitleg. Ook werd de motivatie voor afwijzingen als onvoldoende ervaren.
Voorlichting
Bijna de helft van de respondenten heeft een voorlichtingsbijeenkomst over één van de subsidies bijgewoond. Men vond de informatie wel helder. Maar over de VWS-bijeenkomsten oordeelde 15 procent van de respondenten dat ze slecht georganiseerd, star en ambtelijk zijn en weinig toevoegen. Zo’n 40 procent van de respondenten geeft aan eigenlijk wel behoefte te hebben een training of workshop over het aanvragen van de subsidies.
Zware verantwoording
De verantwoording is bij beide subsidies erg zwaar aangezet. Vooraf moet bijvoorbeeld bekend zijn hoeveel mensen er komen op bijeenkomsten (wat onmogelijk is). Achteraf moet alles tot op de euro op een ingewikkelde manier worden verantwoord. Dat gaat veel verder dan reguliere verantwoordingen.
Niet gebruiksvriendelijk
Ruim éénderde van de respondenten is niet tevreden over de digitale omgeving bij DUS-I. Men vindt beide systemen, ook van ZonMW, niet gebruiksvriendelijk. 70 procent van de gebruikers moest gegevens meerdere keren invullen.
Enkele andere reacties: ‘We hebben meermalen telefonisch vragen gesteld aan ministerie, maar steeds wist de betreffende ambtenaar geen antwoord. We hadden er dus niets aan. Wel aardige mensen.’ En: ‘Grote tijdsinvestering met een geringe kans op resultaat. Besluitvorming is een black box.’
Kort enkele aanbevelingen op een rijtje
- Versimpel de procedures. Aanvragen moeten ook kunnen worden ingediend zonder dat daar een training voor nodig is. De systematiek van het ministerie van VWS en ZonMw moet worden aangepast in nauw overleg met de patiëntenorganisaties zelf en hun koepels.
- Kom met heldere, eenvoudige criteria en een planning wanneer wat kan worden aangevraagd.
- Het digitaal aanvragen moet echt gebruiksvriendelijker. Ook hierbij kunnen de organisaties meedenken.
- De beantwoording van vragen moet begrijpelijk en eenduidig zijn.
Hieronder kunt u een samenvatting of een langere versie van het onderzoeksrapport downloaden.