Per 1 april 2022 ging de nieuwe studietoeslag wetgeving voor studietoeslag in, waarmee geregeld is dat gemeentes verplichte minimumbedragen moeten hanteren. Voor een 18-jarige student is dat per 1 juli 2023 €167 per maand. Ook is landelijk vastgelegd aan welke voorwaarden studenten moeten voldoen om in aanmerking te komen voor de studietoeslag.
Matige verbetering
In 2022 deed Ieder(in) ook al onderzoek naar de publieksinformatie van gemeentes over studietoeslag. Toen bleek dat een magere 18% van de gemeentes hun informatievoorziening op orde had. Het aantal gemeentes dat volledige en juiste informatie communiceert is toegenomen van 63 naar 73 gemeenten en het aantal gemeentes dat helemaal geen informatie heeft is afgenomen. Toch is dit nog onvoldoende. Nog steeds geeft 24% van de gemeenten géén informatie over de studietoeslag en publiceert 54% onjuiste of onvolledige informatie. Hierdoor is de drempel om gebruik te maken van deze regeling groot.
Oneerlijke verschillen tussen gemeenten
Het doel van de harmonisering van 1 april 2022 wordt niet bereikt: ruim 1,5 jaar na de invoering van deze wetgeving bestaan er nog steeds oneerlijke verschillen tussen gemeentes als het gaat om de bedragen, voorwaarden en aanvraagprocedure van de studietoeslag. Het gaat dan bijvoorbeeld om:
- Gemeenten waar het bedrag van de studietoeslag onder het landelijk vastgestelde minimumbedrag ligt.
- Gemeenten die extra voorwaarden stellen, zoals een doelgroepenindicatie voor de banenafspraak of een vermogenstoets, die in strijd zijn met landelijke regelgeving.
- Gemeenten die de aanvraag van de studietoeslag onnodig ingewikkeld maken, zoals het telefonisch aanvragen van een aanvraagformulier.
Zorg voor verbetering of regel het centraal
Het wordt hoog tijd dat studenten de juiste informatie kunnen vinden over de financiële regeling waar zij mogelijk recht op hebben. Daarom doen wij een oproep aan het Ministerie van Onderwijs: zorg dat voor 1 april 2024 de publieksinformatie over studietoeslag bij alle gemeenten op orde is. Of concludeer dat deze regelgeving niet door gemeenten uitgevoerd kan worden, en leg de verantwoordelijkheid bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Reacties van studentenvertegenwoordigers
Demi Janssen, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO):
“Op dit moment heeft de plek waar je woont ingrijpende invloed op het ontvangen van een studietoeslag. Hiermee vergroot je de kansenongelijkheid voor een groep die al op meerdere vlakken uitdagingen ervaart. De gemeentelijke verschillen kunnen en morgen niet bestaan. Het is merkwaardig dat er een jaar na de harmonisering nog zulke grote verschillen bestaan tussen gemeenten. Én dat terwijl deze landelijke kaders juist zijn opgesteld om ongelijkheid tegen te gaan.”
Elisa Weehuizen, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb):
“Studenten hebben recht op studietoeslag wanneer zij geen bijbaan kunnen behouden vanwege hun beperking. Het is van groot belang dat deze groep studenten op de hoogte is van dit recht, correct wordt geïnformeerd en het wettelijk minimumbedrag ontvangt. Helaas blijkt uit dit onderzoek dat dit in de praktijk nog niet het geval is. Hierdoor worden studenten met een beperking financieel benadeeld ten opzichte van hun medestudenten, terwijl het studentenleven al aanzienlijke kosten met zich meebrengt. Veel studenten zijn genoodzaakt om een bijbaan te nemen om hun collegegeld, huur en vrijetijdsbesteding te kunnen bekostigen. Ik roep de Nederlandse gemeente op om de problemen met betrekking tot de studietoeslag serieus te nemen. Laten we gezamenlijk streven naar snelle verbeteringen om de situatie voor deze studenten te verlichten.”
Rens Brands, algemeen bestuurslid JOBmbo:
“Wij vinden het erg vervelend dat de informatievoorziening voor studenten met een beperking niet op orde is. Voor veel MBO studenten is het al lastig om goede informatie te ontvangen over hun studiekosten en de toeslagen waar zij recht op hebben. De extra drempel die erbij komt voor studenten met een beperking, waarvoor hun rechten nog moeilijker te vinden zijn, maakt het bijna onmogelijk voor deze studenten. Naast betere informatievoorziening, vinden we ook dat MBO studenten jonger dan 18 jaar in aanmerking moeten komen voor studietoeslag. Nu is dat niet zo, omdat zij nog geen studiefinanciering ontvangen. Daardoor krijgt een 17-jarige op het hbo wél studietoeslag en diezelfde 17-jarige op het mbo niet. Dat is niet eerlijk. De drempels die deze studenten ervaren zorgen voor ongelijkheid en financiële lasten die er niet hoeven te zijn.”
Meer informatie
Download hieronder het rapport ‘Informatievoorziening studietoeslag voor studenten met een beperking’.
Lees ons eerdere bericht uit 2022: Meer dan 80% van de gemeenten hebben informatie over studietoeslag niet op orde.