Toen vijf jaar geleden het VN-verdrag werd ondertekend was Marlieke de Jonge, nu 68 jaar, al jaren actief bij de gehandicaptenbeweging in Groningen (nu werkgroep Toegankelijk Groningen). Marlieke, die al sinds haar jeugd een psychische handicap heeft en zeer slechtziend is, creëerde bij zorgaanbieder Lentis haar eigen baan als stafmedewerker empowerment. En met die insteek kijkt ze ook naar de ondertekening van het VN-verdrag: ‘Wetgeving kan helpen, maar gaat de problemen niet voor je oplossen. Je moet zelf aan de slag’.
Het principiële recht om jezelf te zijn
Marlieke had nooit echt hoge verwachtingen van het VN-verdrag. Omdat ze vooral gelooft dat verandering van mensen zelf moet komen. Maar ze vindt het wel heel belangrijk dat het verdrag door Nederland is getekend. ‘Het gaat over het principiële recht om te zijn wie je bent. Dat erkend wordt dat we goed zijn zoals we zijn. Geen kwetsbare groep waar de samenleving voor moet zorgen.’ Voor Marlieke gaat het VN-verdrag dan ook niet over gelijke rechten maar over gelijke kansen. ‘Want als je die kansen niet grijpt dan heb je niets aan die rechten.’
Onderlinge solidariteit
Nu, vijf jaar later, ontdekken ze in gemeente Groningen vooral hoeveel werk er nog ligt. ‘In Groningen gaat het over een echt brede cultuurverandering. Inclusie gaat niet alleen over blinde geleidelijnen of goede op- en afritten, maar ook over sport, beweging, kunst en cultuur. En dankzij de Werkgroep Toegankelijk Groningen wordt dat goed opgepakt.’ Het unieke van deze werkgroep is volgens Marlieke dat ze – net zoals in het VN-verdrag – mensen met alle verschillende handicaps verenigt: mensen met een fysieke handicap, blinden en slechtzienden, doven en slechthorenden, mensen met een verstandelijke beperking én mensen met een psychische handicap. Die verbinding en onderlinge solidariteit zorgt voor de slagkracht waarmee ze succesvol zijn.
Mensen met een beperking zijn helaas nog vaak onzichtbare burgers. Nog steeds wordt in buurthuizen gezegd dat bij hen geen gehandicapten komen. Zonder dat ze zich afvragen hoe dat nou komt. Er wordt nog vaak óver mensen met een beperking gesproken in plaats van met. En dat terwijl juist ervaringsdeskundige mensen met een handicap zelf veel overtuigender kunnen aangeven waarom iets op een andere manier geregeld, gemaakt of gebouwd moet worden.
Duurzaam leefklimaat
Over vijf jaar moet het veel normaler zijn om ruimte te maken voor iedereen. Daarvoor is het nodig dat mensen met een handicap zelf ook weerbaarder worden. En leren polderen. Want soms zul je je verlies moeten nemen, soms zul je met humor aandacht moeten vragen voor lastige situaties en soms moet je, als je eigenwaarde in het geding is, stevig aan de bel trekken.
Marlieke zelf verwacht dat ze over vijf jaar, net als nu, aan het werk is voor een duurzaam leefklimaat waarin ruimte is voor iedereen. Ze zal altijd optimistisch blijven zoeken naar de verbinding.
Beeld Marlieke: © Henk Tammens
Lees hier de andere zes portretten.
Oproep: zet je eigen verhaal op social media met #VNverdrag en #5JaarLater
Heb jij een eigen verhaal over 5 jaar VN-verdrag? Wat vond jij 5 jaar geleden, wat vind jij dat inmiddels verbeterd is of juist niet en wat vind jij dat er de komende 5 jaar echt moet gebeuren? Laat het weten door je eigen ‘portret’ te delen op social media. Gebruik daarbij dan de #VNverdrag en #5JaarLater.