Vrijdagmiddag in een Turkse moskee te Amsterdam, het gebed is net afgelopen. In de kantineruimte hebben zich tientallen mensen verzameld om een voorlichtingsbijeenkomst van SGAN, Visio, Bartiméus en de Oogvereniging bij te wonen. Op tafel staan Turkse thee en lekkernijen, de sfeer is ontspannen. Deskundigen vertellen aan de hand van foto’s over veelvoorkomende oogaandoeningen, zoals glaucoom en staar, en de mogelijkheden van revalidatie. Mehmet Uygun, oprichter van SGAN, vertaalt de presentatie in het Turks. Er wordt aandachtig geluisterd.
Contact
Deze voorlichtingsbijeenkomst is onderdeel van een serie bijeenkomsten door het hele land. Ze zijn gericht op diverse groepen allochtonen: van Chinezen tot Koerden. Mehmet vertelt, De zorgwereld is best ingewikkeld als je de weg niet weet. Wij willen deze mensen kennis laten maken met revalidatieorganisaties zoals Visio en Bartiméus. Aan de andere kant willen wij patiëntenorganisaties, zorgverleners en cliëntenorganisaties informeren over het omgaan met allochtone cliënten. We brengen deze twee groepen dus eigenlijk met elkaar in contact.
Bekendheid
Hoe groot de groep allochtonen met een oogaandoening precies is, is niet bekend. Najima El Bouazzati, medewerker Instructie ICT en Advies bij Visio, Dat is moeilijk te bepalen, omdat veel mensen geen hulp van buitenaf zoeken. Vaak worden ze geholpen door familieleden bijvoorbeeld, of ze denken het probleem op te lossen met een leesbril. Margot ter Wal, maatschappelijk werker bij Bartiméus, vult aan, De bekendheid van instellingen als Visio en Bartiméus bij deze doelgroep kan zeker verbeterd worden. Als organisatie moet je zelf ook zorgen dat je in beeld bent. Dit project draagt daar aan bij.
Ervaringsdeskundige
Een onderdeel van de voorlichtingsbijeenkomsten is het verhaal van een ervaringsdeskundige. Deze keer vertelt Harold van der Voort over zijn oogaandoening en hoe hij hiermee omgaat. Op tienjarige leeftijd verslechterde zijn gezichtsvermogen., Ik ging op mijn 45e naar een revalidatiecentrum en heb daar veel geleerd, zoals braille lezen, typen en koken. Toen ik mijn blindengeleidehond kreeg, kon ik alles weer doen. Ik doe zelfs aan tafeltennis. Het verhaal maakt duidelijk indruk op de aanwezigen. Nadat hij diverse vragen heeft beantwoord, krijgt Harold een groot applaus. Hij besluit, Zien, voelen en ruiken doe je niet met je ogen, maar met je hart. Daarom kan ik bijna alles doen wat ik wil.
Cultuurverschillen
Bartiméus en Visio stonden ervoor open om medewerkers te laten trainen via SGAN in interculturele gezondheidszorg. Margot, Je leert tijdens deze trainingen veel over andere culturen en religies. Welke gewoonten zijn er, waar moet je rekening mee houden? Heel leerzaam. Mehmet vult aan, Een hand geven, mensen in de ogen aankijken of juist niet: dat soort dingen leer je in de training. Als je de cultuur een beetje kent, kom je makkelijker binnen. Ook laaggeletterdheid, de wijkcultuur en het beleid van zorgorganisaties komen aan bod. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten kunnen de medewerkers de opgedane kennis direct in de praktijk brengen.
Reacties
De bijeenkomsten worden goed bezocht. SGAN nodigt mensen uit via centra en moskeeën. Mond-tot-mondreclame is belangrijk; mensen vertellen elkaar over de bijeenkomsten. Mehmet, Ook de imams worden ingelicht en die stimuleren mensen om erheen te gaan. Het vertelt zich vanzelf door, straks weet de hele moskee ervan.
De reacties van bezoekers zijn positief. Dat blijkt ook wel tijdens de bijeenkomst, er worden vragen gesteld en mensen nemen flyers met contactinformatie mee., Het verhaal van Harold is hierin heel belangrijk‚, zegt Mehmet., Het stimuleert en inspireert mensen. Ze denken: als hij het kan, kunnen wij het ook.
Aanmeldingen
Dankzij dit project hebben al verschillende mensen van allochtone afkomst zich aangemeld bij Bartiméus of Visio, vertellen Margot en Najima., Als mensen eenmaal contact hebben gelegd op zo‚ n bijeenkomst, durven ze ook een stap verder te gaan. Je moet echt het vertrouwen van mensen winnen. Vervolgens is het belangrijk om het laagdrempelig te houden. Margot, Er meldde zich iemand bij ons aan die de taal niet goed sprak. Diegene had nog geen doorverwijzing van een arts, maar dit hebben we toen samen opgepakt. Je moet kijken wat de mogelijkheden zijn binnen de revalidatie. Visio verzorgt ook Nederlandse les ter ondersteuning van de revalidatie.
Bekendheid
SGAN, de Oogvereniging, Koninklijke Visio en Bartiméus willen allochtonen met en zonder visuele beperking bekend maken met het gezondheidssysteem rondom oogaandoeningen. Dit doel is nog lang niet bereikt, hoewel dit project een goede eerste stap is. Mehmet, Er is nog heel veel werk te doen. We zijn al tien jaar bezig, maar we hebben nog wel tien jaar nodig. Allochtonen zijn niet één groep, maar ze bestaan uit tientallen groepen en iedere groep is anders. Het kost tijd en moeite om ons doel te bereiken, maar het begin is er.