Tamara’s beroepsleven is onlosmakelijk verbonden met de PG-beweging. Ze begon haar loopbaan in 1979 bij de VOGG, de Vereniging van ouders geestelijk gehandicapten. Ze organiseerde bijeenkomsten voor ouders; het verspreiden van informatie ging nog met de stencilmachine. Later toen er overal netwerken ontstonden rond de VG-syndromen raakte ze betrokken bij de lobby richting de medische wetenschap., Er was indertijd nog heel weinig kennis over al die syndromen. Daarna heeft het onderzoek een hoge vlucht genomen dankzij de bemoeienis van de netwerken. Soms denkt ze nog met enige heimwee aan deze tijd terug. Je stond heel dicht bij de ouders. Je kon echt iets betekenen voor individuele mensen.
Flinke kluif
Aan het eind van haar loopbaan – na de fusie van Platform VG en de CG-raad – is ze eigenlijk bij toeval het onderwerp mobiliteit ingerold. Ze had er in het begin een flinke kluif aan., Het is een enorm breed onderwerp. Daar komt nog bij dat de achterban ook heel breed is en heel verschillende behoeften heeft, die elkaar soms ook nog bijten. Dat alles samen – zegt ze met gevoel voor understatement – is best lastig om in één keer te behappen.
Toch kwam ze uiteindelijk aan tafels te zitten waar ze echt verschil kon maken. Bijvoorbeeld bij de NS en ProRail., Daar praat je over trajecten van lange duur, zoals de aanschaf van nieuwe treinen. We proberen daarbij de wensen van mensen met een beperking vanaf het allereerste begin in het ontwerp mee te nemen. Ik kan niet anders zeggen, de NS doen daarvoor echt hun best. Zo kunnen we de modellen die ze willen bestellen, testen in een proefopstelling. Dat heeft er toe geleid dat er in nieuwe treinen extra ruimte is gemaakt in coupés zodat rolstoelen kunnen draaien. Verder hebben ze besloten om toch geen urinoir in het toilet op te nemen. Blinden bleken zich eraan vast te grijpen of dachten dat het een wasbak was en rolstoelers raakten erdoor in de knel.
Hoogtepunten
Wat zijn andere hoogtepunten geweest in de lobby?, We hebben bereikt dat er alleen nog treinen worden besteld die een gelijkvloerse instap hebben. Een belangrijke voorwaarde voor zelfstandig reizen. Alle treinen die nu door de NS zijn besteld, zijn enkeldeks treinen. Het is alleen nog niet duidelijk wat er in de toekomst gaat gebeuren, nu de reizigersstroom zo enorm toeneemt.
Toekomstige lobbydoelen
Op het spoor is al veel bereikt als het gaat om lange termijn-afspraken over nieuwe treinen en het ophogen van perrons. Stranders maakt zich voor de nabije toekomst eigenlijk meer zorgen over andere zaken.
‚ Iets waar echt een oplossing voor moeten komen, is de wirwar aan vervoersregelingen voor mensen met een beperking: negen in totaal! Die hebben allemaal hun eigen regels en indicatiesystemen. Daar moet een veel gebruiksvriendelijker systeem voor terugkomen.
‚ Een andere zorgelijke ontwikkeling is dat buslijnen op het platteland worden opgeheven en dat die diensten worden overgenomen door busjes bestuurd door vrijwilligers. Daarbij is toegankelijkheid vaak een probleem. Provincies laten dit gebeuren. Dus moet de landelijke overheid ingrijpen, vind ik.
Design for all
Als ze nu de balans opmaakt, wat is dan de stand van zaken?
‚ De toegankelijkheid van het openbaar vervoer staat inmiddels overal op de agenda. Dat is de winst van de afgelopen jaren. En er wordt ook echt hard gewerkt om zaken te verbeteren. Maar dat is niet makkelijk. Er moet zoveel gebeuren. Infrastructuur, materieel, reisinformatie, vervoerbewijzen etc. moeten worden aangepast. Daar komt dan ook nog eens de sterk toegenomen drukte in het vervoer bij, wat voor veel mensen met een beperking heel lastig is. Verder wil iedereen ook nog eens dat treinen en bussen op tijd rijden. Mensen die slecht ter been zijn of in een rolstoel zittenen, zijn dan lastige, vertragende factoren. Kortom, er gebeurt veel goeds maar het vergt nog veel gepuzzel om echt te komen tot een vervoerssysteem designed for all.