Op het congres De Staat van het Onderwijs (begin april) overhandigde de inspecteur-generaal van het onderwijs, Monique Vogelzang, de rapportage De Staat van het Onderwijs aan de ministers Slob en Van Engelshoven. In het rapport staat niets over inclusief onderwijs. Wel nam Monique Vogelzang tijdens het congres deel aan de Ieder(in)-workshop, Op weg naar inclusief onderwijs. Ieder(in) is blij dat de inspectie interesse toont in dit onderwerp.
Inclusief onderwijssysteem
Kinderen hebben op grond van het in 2016 geratificeerde VN-verdrag Handicap in Nederland recht op onderwijs in een inclusief onderwijssysteem. Er zijn in Nederland scholen die bewust kiezen voor inclusief onderwijs (zoals onze film Op weg naar inclusief onderwijs ook mooi laat zien), maar van een inclusief onderwijssysteem is in Nederland nog geen sprake.
In de rapportage meldt de inspectie dat het aantal leerlingen in het speciaal onderwijs licht toeneemt. Over hoe het inclusief onderwijssysteem in Nederland vorm moet gaan krijgen, is nog veel onduidelijk, maar dat meer leerlingen met een beperking terecht komen in het speciaal onderwijs brengt inclusief onderwijs vooralsnog niet dichterbij.
Passend onderwijs
Over passend onderwijs zegt de inspectie onder meer het volgende. De meeste leraren staan positief tegenover de doelstellingen van het passend onderwijs en hebben een positieve houding tegenover leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. De uitvoering van passend onderwijs vinden ze echter problematisch, vooral door tijdgebrek en het grote aantal leerlingen dat extra ondersteuning nodig heeft. Leraren voelen zich over het algemeen voldoende competent om onderwijs op maat te geven. Intern begeleiders zijn hierover kritischer.
De overgrote meerderheid van de scholen heeft voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben wel een aanbod uitgewerkt en evalueert dat regelmatig. De onderzoeken van de inspectie brengen helaas niet in beeld in hoeverre de beoogde resultaten ook daadwerkelijk bereikt worden.
Naar inclusief onderwijs
Ieder(in) constateert dat passend onderwijs geen inclusief onderwijs is. Dat staat ook in het factsheet Inclusief onderwijs dat Defence for Children heeft geschreven. Hoe we van passend onderwijs komen tot inclusief onderwijs is een vraagstuk dat we met z‚ n allen moeten oplossen.
Inclusief onderwijs realiseren zal stapsgewijs plaatsvinden en lukt alleen met samenwerking van alle betrokken partijen: de politiek, samenwerkingsverbanden, scholen, leraren, onderwijsdeskundigen, belangenorganisaties en uiteraard leerlingen met een beperking en hun ouders zelf.
De opgave is met elkaar te onderzoeken via welke weg we in Nederland tot een inclusief onderwijssysteem komen waarin kinderen niet gescheiden van elkaar opgroeien. Dat is belangrijk, want volwaardig meedoen in de samenleving begint met meedoen op school.
Volgende Staat van het Onderwijs
Ieder(in) wil dat de inspecteur-generaal in de volgende Staat van het Onderwijs ook een paragraaf opneemt over de staat van het inclusief onderwijssysteem.